Ολοκληρωμένα Έργα
Το Εργαστήριο ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ συμμετέχει στην υλοποίηση ερευνητικών ανταγωνιστικών προγραμμάτων (ενδεικτικά αναφέρονται):
Διεθνή
Στόχος του προγράμματος LIFE ADAPT2CLIMA είναι να ενισχύσει το γνωστικό υπόβαθρο σχετικά με την τρωτότητα της γεωργίας της Μεσογείου στην κλιματική αλλαγή και να υποστηρίξει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τον σχεδιασμό μεθόδων προσαρμογής. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθεί ένα σύνολο από κλιματικά και υδρολογικά μοντέλα καθώς και μοντέλα προσομοίωσης καλλιεργειών για την εκτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία. Τρία από τα μεγαλύτερα νησιά της λεκάνης της Μεσογείου – Κρήτη, Σικελία και Κύπρος –αποτελούν τις πιλοτικές περιοχές του προγράμματος Συντονιστής του έργου είναι το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ενώ οι υπόλοιποι εταίροι είναι το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών της Κύπρου (ΙΓΕ), το Ινστιτούτο Βιομετεωρολογίας του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας της Ιταλίας (IBIMET-CNR), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας (ΕΜΠ), το Τμήμα Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Αλιείας της Περιφέρειας της Σικελίας (Ιταλία) (SICILY) και η Περιφέρεια της Κρήτης (Ελλάδα) (CRETE).
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE, Δράση για το Περιβάλλον και το Κλίμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2014-2020).
Το SIM4NEXUS αυξάνει την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συνδέονται οι πολιτικές διαχείρισης του νερού, της παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, του ενεργειακού εφοδιασμού και των χρήσεων γης και πώς αυτές επηρεάζουν και επηρεάζονται από την Κλιματική Αλλαγή. Το πρόγραμμα SIM4NEXUS αναπτύσσει την προσέγγιση Nexus, με στόχο την ορθολογική αξιοποίηση και τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ πολιτικών ώστε να αποφευχθούν τυχόν συγκρούσεις μεταξύ των υφιστάμενων και μελλοντικών πολιτικών. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές για τους τομείς νερού-γης-ενέργειας-τροφίμων-κλίματος υπολογίζουν τις αντισταθμίσεις σε άλλους τομείς. Ωστόσο, οι ευκαιρίες για συνέργειες διερευνώνται λιγότερο και δεν υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία για μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση Nexus για τις νέες πολιτικές. Νέα θέματα ενσωμάτωσης όπως η κυκλική οικονομία και οι χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που σχετίζονται με την αποδοτικότητα των πόρων αποτελούν κύρια στοιχεία της προτεινόμενης προσέγγισης Nexus.
Το έργο SIM4NEXUS έλαβε χρηματοδότηση από το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας «Ορίζοντας 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης (GA No 689150 SIM4NEXUS).
Το έργο στοχεύει:
- να βοηθήσει τους διαχειριστές νερού και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προσδιορίσουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις της ζήτησης νερού για τη Μάλτας και
- να υποστηρίξει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αξιοποίηση των υδάτινων πόρων της Μάλτας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις μελλοντικές τάσεις σε δημογραφικούς, κοινωνικοοικονομικούς, περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς παράγοντες, καθώς και τις διακυμάνσεις των χρήσεων γης και της κλιματικής αλλαγής.
Αυτή η πρόσκληση υποβολής προσφορών συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE.
Εθνικά
Σκοπός του προγράμματος είναι η περιβαλλοντική αξιολόγηση των εναλλακτικών προτεινόμενων παρεμβάσεων οι οποίες στοχεύουν στην προστασία της περιοχής μελέτης από τα προβλήματα διάβρωσης καθώς και η εκτίμηση των επιπτώσεων της προτεινόμενης παρέμβασης και η πρόταση επανορθωτικών μέτρων. Η μελέτη διαρθρώνεται σε δυο στάδια:
- Αποτίμησης των σημαντικότερων παραμέτρων που συνθέτουν την υφιστάμενη κατάσταση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος στην άμεση και ευρύτερη περιοχή μελέτης.
- Αξιολόγηση και ανάλυση όλων των εναλλακτικών παρεμβάσεων που προτείνονται με στόχο την προστασία της περιοχής μελέτης από το πρόβλημα της διάβρωσης που παρατηρήθηκε κατά μήκος της ακτογραμμής και ιεράρχηση των προτεινόμενων εναλλακτικών παρεμβάσεων συμπεριλαμβανομένης και της μηδενικής λύσης με βάση τεχνικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια.
Σκοπός του έργου αποτελεί η διερεύνηση και ανάπτυξη τεχνικών για την όσο το δυνατό πιο αυτοματοποιημένη επεξεργασία ψηφιακών γεωγραφικών και στατιστικών δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η επεξεργασία αποσκοπεί στην διαμόρφωση και εμπλουτισμό των δεδομένων/ μεταδεδομένων για την είσοδό τους σε γεωχωρικές βάσεις ώστε να καταστεί δυνατή η συσχέτισή τους με περιβαλλοντικά δεδομένα τόσο στον αστικό όσο και στον περιαστικό και αγροτικό χώρο κάθε δημοτικής ενότητας στην Επικράτεια με απώτερο στόχο την προστασία του πληθυσμού από φυσικές καταστροφές (πχ. Πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α.). Οι επεξεργασίες όπου απαιτείται θα συνδυαστούν με τεχνικές τηλεπισκόπησης ώστε με αυτοματοποιημένο τρόπο να προσδιορίζονται τα γεωγραφικά όρια περιοχών ενδιαφέροντος και να συμπληρώνεται η βάση με τα κατάλληλα διανυσματικά αρχεία.
Στο σύνολό του το έργο και οι δράσεις του θα αποτελέσουν βάση, για τον καθορισμό πολιτικής, για τα κλωστοϋφαντουργικά στo πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας σε εθνικό επίπεδο κυρίως όσον αφορά την χωριστή συλλογή σε συνδυασμό με καινοτόμους τρόπους ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού. Το έργο εστιάζει στη διαχείριση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, ενός ρεύματος των αστικών αποβλήτων το οποίο αποτελεί προτεραιότητα δράσης για την ΕΕ προς την Κλιματική Ουδετερότητα.
Ο τομέας των κλωστοϋφαντουργικών θεωρείται ο 4ος πιο επιβαρυντικός τομέας στο περιβάλλον καθόλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας με χαρακτηριστικό παράδειγμα, ότι η βιομηχανία της μόδας είναι υπεύθυνη, για το 10% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, που αντιστοιχεί σε περισσότερη ποσότητα από αυτή που εκλύουν οι αέριες διεθνείς μεταφορές και οι θαλάσσιες μεταφορές συνδυαστικά. Με γνώμονα τα παραπάνω, το έργο θα βοηθήσει στην προσπάθεια της χώρας, για προστασία του περιβάλλοντος και μείωση των εκπομπών άνθρακα, καθώς οι δράσεις του θα ενισχύσουν τις προσπάθειες, για μείωση της ταφής των κλωστοϋφαντουργικών, την προώθηση της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης του συγκεκριμένου ρεύματος στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, και του δημιουργία Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης.
Παράλληλα, το έργο θα έχει σημαντικό κοινωνικό αντίκτυπο, καθώς θα βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών μέσω των περιβαλλοντικού θετικού αντικτύπου, που έχει η αποτροπή και η μείωση των αποβλήτων αλλά και στην καλλιέργεια της κουλτούρας και της αλλαγής συνηθειών των πολιτών, για τη χωριστή συλλογή στις ομάδες στόχους, τόσο των κλωστοϋφαντουργικών, όσο και γενικότερα.
Σημαντικό κοινωνικό αλλά και μακροχρόνια οικονομικό αντίκτυπο θα έχει το έργο, ιδιαίτερα, για τις επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας κλωστοϋφαντουργικών. Οι δράσεις του έργου ανταποκρίνονται στην ανάγκη για δίκαιη χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση σε μία κυκλική οικονομία, καθώς απευθύνονται και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής, με σκοπό την ενημέρωση αυτών, για τις εξελίξεις στον τομέα, τους τρόπους, που θα τις επηρεάσει και προωθούν τη δημιουργία συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων στα διάφορα σταδία της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Με τα workshop των ζωντανών εργαστηρίων αλλά και την εκδήλωση «UpTextile Fashion» θα μπορέσουν να επιτευχθούν συνέργειες μεταξύ των ομάδων από τον τομέα της παραγωγής, της πώλησης, της συλλογής, της επιδιόρθωσης αλλά και των καταναλωτών, με απώτερο στόχο την αποδοτικότητα των πόρων αλλά και τη διερεύνηση των δυνατοτήτων συνέργειας μεταξύ των κύριων τομέων της εφοδιαστικής αλυσίδας σε τοπικό επίπεδο.
Επιπλέον, με τις δράσεις θα γίνει ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, για τα περιβαλλοντικά ζητήματα, που προκύπτουν γύρω από τον τομέα των κλωστοϋφαντουργικών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αναζήτηση και υιοθέτηση βιώσιμων τρόπων παραγωγής και εμπορίας, για τις επιχειρήσεις αλλά και βιώσιμης κατανάλωσης, για τους καταναλωτές, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τις επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή τους και να τις ενισχύσουν με τις μελλοντικές αγορές τους. Τέλος, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της δημόσιας πολιτικής, θα δημιουργηθεί ένα Policy Paper, με τις δυνατότητες και προοπτικές επαναχρησιμοποίησης και upcycling κλωστοϋφαντουργικών στην Ελλάδα, το οποίο θα συνδράμει σημαντικά τόσο στην εθνική προσπάθεια, για ενίσχυση των δράσεων πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και προετοιμασίας, για επαναχρησιμοποίηση, όσο και στη δημιουργία του νέου ΣΕΔ, ως «case study».
Σε κοινωνικό επίπεδο, θα πρέπει επιπρόσθετα, να προσμετρηθεί η συνεισφορά του έργου στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε κάθε εταίρο (TAG GREEN, EΔΕΜ, ΕΜΠ), και ενδεχομένως και σε επίπεδο συνεργατών του Δήμου καθώς και η επιπλέον ποσότητα συλλογής κλωστοϋφαντουργικών, που αναμένεται λόγω υλοποίησης του έργου.
Ιστοσελίδα έργου: https://www.uptextile.gr/